محمد مهدی زاهدی دو روز پس از پایان مسئولیتش در دولت در گفتگوی مشروح با "مهر" از ناگفته هایش گفت. از ماجرای دیدار با وزیراسرائیلی، نابغه ریاضی قرن شدن، بازنشستگی اساتید، تغییر روسای دانشگاهها، ستاره دارها و علت معرفی نشدن در دولت دهم پرده برداشت.

... ادامه گفتگوی مهر با دکتر محمد مهدی زاهدی

* آقای زاهدی برای اینکه یک استراحت کوتاه داشته باشیم برای تنها چند دقیقه از فضای چالشی مصاحبه خارج می شویم. به طور حتم شما در دوره چهار ساله فعالیتتان دستاوردهایی هم داشته اید. بسیار مختصر به این موفقیتها اشاره کنید تا دوباره به حواشی چهار سال گذشته شما باز گردیم.

- نمی خواهم خیلی وارد اعداد و ارقام شوم. ان شاء الله پس از این مصاحبه راجع به دستاوردها بیشتر حرف می زنیم. اما در مجموع به برخی نکات اشاره می کنم. برنامه ای به مجلس در زمان رای اعتماد ارائه کردم که خوشبختانه تمامی بندهای این برنامه عملیاتی شده است. این به این معنی نیست که صد در صد انتظاری که از بندهای این برنامه داشتم محقق شده است اما همه یا اجرا شده اند یا وارد فاز اجرایی شده اند. در کنار این برنامه، برنامه سنگین دیگری هم داشتم. بنابراین عملکرد ما واقعا 150 درصد بود یعنی 50 درصد بیش از برنامه سنگینی که به مجلس ارائه کردم.

* امکان دارد به چند مورد آن که شاخص تر هستند اشاره کنید؟

- یکی از مهمترین مباحث نقشه جامع علمی کشور بود. در ابتدای امر متولی امری برای آن تعیین نشده بود اما بعدها شورای عالی انقلاب فرهنگی مامور این امر شد. در همین راستا یک گروه کاری در معاونت پژوهشی وزارت علوم تشکیل شد که تقریبا دو سال و نیم روی این نقشه کار کرد. همزمان از طرف شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز این امر پیگری می شد. به تشخیص اهل فن، کاری که در وزارت علوم صورت گرفت در مجموع تواناییهای بیشتری به معرض نمایش می گذارد و خوشبختانه الان که در شورای عالی انقلاب فرهنگی گروهی برای تدوین نقشه فعالیت می کنند از نقشه وزارت علوم به عنوان یک مرجع اصلی استفاده می کنند. پیگیری ایجاد موزه علم و فناوری و پیگیری مصوبه سزامی که این اواخر اخبار کذبی از آن برای من هم نقل کردند از دیگر دستاوردها بود.

* شما به برنامه هایی اشاره کردید که چندان از قبل پیش بینی نکرده بودید اما در دوره فعالیتتان به آنها پرداخته شد و الان جزء دستاوردهای مهم وزارت علوم محسوب می شوند. می شود به آنها نیز اشاره کنید. مثالی در این مورد بیاورید. البته خیلی کوتاه چون باید برگردیم به سئوالات اصلی و حاشیه ای!

- در بحث کارآفرینی پیش بینهای لازم صورت نگرفته بود اما ضرورت داشت که اقدام می شد. در همین راستا دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران را راه اندازی کردیم و در همه دانشگاهها واحد کار آفرینی ایجاد کردیم. کار بزرگ دیگری که صورت گرفت و از قبل هم پیش بینی نکرده بودیم پایگاه استنادی علوم جهان اسلام یعنی ISC بود. ایجاد ISC انرژی بسیار زیادی از ما گرفت. در بسیاری از اجلاسها باید مصوباتی برای آن گرفته می شد که این کار صورت گرفت. در نهایت نیز در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد و بودجه لازم برای راه اندازی آن گذاشته شد. بحث ISI جهان اسلام در دولت هشتم نیز مطرح شد اما ایجاد پایگاه استنادی علوم جهان اسلام را هنگامی که به عنوان وزیر انتخاب شدم با جدیت پیگیری کردم و توانستیم با یک برنامه ریزی منسجم و حساب شده آن را عملیاتی کنیم. البته در این راه برای توجیه اهمیت آن به کشورهای جهان اسلام به قول شما لابی‌هایی در جهان اسلام صورت گرفت.

* اما خیلی‌ها معتقدند ISC نمی تواند موفق باشد؟
- برعکس. ISC نقطه عطفی خواهد بود در اعتلای علم و فناوری نه تنها در ایران بلکه در جهان اسلام. در آیین نامه ارتقاء اعضای هیئت علمی نیز به ISC صریحا اشاره شده است بنابراین اقبال به این پایگاه در میان دانشمندان کشورمان روز به روز بیشتر می شود و با توجه به اینکه پایگاه اسکوپوس ISC را ارائه می کند پس ISC دیگر محدود به جهان اسلام نیست و جنبه وسیعتری به خود گرفته است.

* صحبت شما در بخش بیان دستاوردها مصاحبه را دوباره به سمت سئوالات چالشی سوق داد. گفتید سزامی و آن اخباری که برای شما در این اواخر مطرح شده است. دیدار محرمانه محمد مهدی زاهدی وزیر علوم احمدی نژاد با همتای اسراییلی تیتر بسیاری از سایتهای خبری شد و جنجال بسیاری را در روزهای واپسین فعالیت شما ایجاد کرد. آقای زاکانی نیز در گفتگویی این خبر را یک سناریوسازی علیه وجهه جمهوری اسلامی خواند. شما هم این خبر را یک سناریو می دانید؟

- یقینا توطئه در کار بود و این توطئه از جانب صهیونیستها بود. آنها می خواستند به نظام ضربه بزنند. آنها می خواستند در رسانه ها مطرح کنند که ایران یک گونه حرف می زند اما در پشت صحنه به گونه ای دیگر عمل می کند. این خبر یک خبر کذب بود که بیش از اینکه می توانست من را زیر سئوال ببرد نظام را زیر سئوال می برد و قصد صهیونیست نیز همین بود. من خیلی نمی خواهم این موضوع را باز کنم زیرا در تکذیبه وزارت علوم به طور کامل به این موضوع پرداخته شده است اما اینکه یک سایت خبری داخلی که اتفاقا متعلق به بچه مسلمانها است به راحتی یک خبر کذب را مطرح کند و از مذاکره من با وزیر علوم اسرائیل به دروغ خبر می دهد فکر می کنم که اشتباه فاحشی شده است که توصیه می کنم حتما پیگیری شود. زیرا نباید اجازه داده شود به راحتی با آبروی یک فرد مسلمان و نظام بازی شود.

* یعنی به طور کامل موضوع مذاکره را رد می کنید.

- مذاکره با اسرائیل صرفا خط قرمز نیست بلکه مسئله فراتر از این حرفهاست زیرا اصلا ما رژیم اشغالگر را به رسمیت نمی شناسیم که خط قرمز باشد یا نباشد. ما آمریکا را به رسمیت می شناسیم و مذاکره با آن را در خیلی از مواقع خط قرمز می دانیم اما اسرائیل را اصلا به رسمیت نمی شناسیم و از اصل آنها را قبول نداریم. بنابراین طرح این موارد جای تعجب داشت.

* پس ماجرای آن عکس چیست؟ عکسها حرف می زنند آقای دکتر!

- در تکذیبیه وزارت علوم تشریح کردیم که ماجرای آن عکس چه بوده است. ضمنا مسئول مربوطه از وزارت امور خارجه در همان اتاق و کنار من نشسته بود که در عکس منتشره صورت ایشان به صورت مات منتشر می شود که به خواننده این گونه القا شود گویی وزیر علوم خارج از چارچوبهای عرف دیپلماتیک عمل کرده است. (در توضیح وزارت علوم آمده است: در مورد عکس منتشر شده در برخی سایتها که صندلی وزیر علوم را در کنار صندلی وزیر علوم رژیم صهیونیستی نشان می دهد باید توضیح داد که با توجه به تاخیر نیم ساعته در شروع مراسم از مدعوین جهت پذیرایی دعوت شد. طرف ایرانی شرط حضور خود را در اتاق پذیرایی عدم حضور وزیر رژیم اشغالگر قدس اعلام نمود که طرف میزبان آن را پذیرفت. پس از ده دقیقه از حضور وزیر علوم فردی ناشناخته وارد اتاق شد که به علت نبود مبل خالی یک صندلی را در کنار مبلی که وزیر علوم نشسته بود قراردادند و آن فرد روی آن قرار گرفت. کمتر از دو دقیقه توسط همکاران وزارت امورخارجه معلوم شد که آن فرد وزیر رژیم صهیونیستی است که بلافاصله با یک اقدام انقلابی دیگر ضمن ترک محل پذیرایی اعتراض خود را به مسئولین تشریفات میزبان اعلام نمودیم. متاسفانه عکسهای منتشر در همان فاصله زمانی گرفته شده است.)

* آقای دکتر اینگونه که شما اشاره کردید نشان می دهد زمزمه های حضور شما در امارات به عنوان سفیر می تواند در این حوادث و حاشیه سازی ها نقش داشته باشد؟ آیا این موضوع را تایید می کنید.

- به هر حال یکی از سرنخ‎‌های این موضوع و حاشیه سازی می تواند این مورد باشد. اما تنها احتمال است نه یقین.

* دکتر گفتگوی شما با همتای رژیم صهیونیستی مسئله مهمی است که در رسانه ها مطرح شده است. اگر این خبر کذب هم باشد اما منتشر شده و می طلبد شما توضیح بیشتری بدهید.

- ما پیش از حضور در اجلاس نیز بارها حساسیت این موضوعات را به کشور میزبان تاکید کرده بودیم. ما تاکید کرده بودیم که به هیچ عنوان نباید صندلی وزیر علوم ایران در کنار وزیر علوم رژیم صهیونیستی باشد این در حالی است که بر اساس قوانین پروتکل باید این دو صندلی در کنار یکدیگر قرار می گرفت اما با هوشیاری و تاکیدات بسیار صندلی وزیر علوم ایران کنار صندلی وزیر رژیم صهیونیستی قرار نگرفت. همچنین در فرودگاه وقتی فهمیدم پرچم ایران و رژیم صهیونیستی کنار هم قرار داده شده به دوستان وزارت خارجه گفتم اگر این مورد اصلاح نشود پا به اجلاس نخواهم گذاشت که مسئولان برگزاری با فشار زیاد مجبور شدند این تغییر را نیز اعمال کنند.

* حالا به امارات می روید؟

- بحث سفارت امارات و چند کشور دیگر مطرح است اما تا این لحظه پاسخ مثبتی نداده ام.

* ثروت محمد مهدی زاهدی در چهار سال فعالیت در وزارت علوم چقدر افزایش یافت؟

- من یک ریال پول از وزارتخانه دریافت نکردم. تنها از دانشگاه شهید باهنر کرمان حقوق دریافت می کردم. این اواخر نهاد ریاست جمهوری متوجه شد که اوضاع مالی من خراب است کمک مختصری کرد. وقتی کرمان بودم علاوه بر حقوق دانشگاه، دریافتیهایی بابت طرحهای پژوهشی و حق التدریس داشتم. ضمن اینکه عضو شورای شهر هم بودم. وقتی آمدم تهران و وزیر شدم خط بطلان بر همه این دریافتیها کشیده شد. حالا می توانید حدس بزنید وضعیت مالی من چقدر بهتر شده است.

* وزرای دیگر هم مانند شما حقوقی دریافت نمی کردند؟

- بعید می دانم وزیری بوده باشد که دریافتی از وزارتخانه نداشته باشد. من گاهی وضع مالیم به گونه ای می شد که از برادرم قرض می گرفتم البته همه آنها را بازگردانده ام.

* همان برادری که رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان است.

- بله. خوب می شناسید.

* رابطه شما با دکتر کامران باقری لنکرانی وزیر بهداشت دولت نهم چقدر در انتصاب برادرتان به عنوان رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان دخیل بود. پارتی بازی در کار بود؟

- اجماع دانشگاهیان علوم پزشکی کرمان بر این بود که برادر من رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان شود. البته برادرم فوق تخصص گوارش است و از نظر تخصص هم با دکتر لنکرانی هم رشته است. ضمن اینکه پزشک متعهد و متدینی است و فعالیتش در طبابت نه تنها در کرمان بلکه در جنوب شرق کشور شناخته شده است. البته برادرم هم با پذیرش ریاست دانشگاه علوم پزشکی کرمان ماهی چند میلیون تومان از درآمدش کاسته شد.

* در طول فعالیتتان در دولت نهم وزرای مختلفی تغییر می کردند و حتی زمزمه هایی مبنی بر برکناری شما هم مطرح می شد. آیا هیچگاه به شما گفته شد که از کار کنار گذاشته می شوید که بنا به مصلحت این برکناری عملیاتی نشده باشد.

- هیچگاه نشنیدم که باید تغییر کنم. شایعاتی بود که گاه قوت می گرفت اما رنگ واقعیت نداشت.

* همین شایعات احساس تردی به شما وارد نمی کرد. منظورم این است که برکناری و تغییر برخی وزرا و اعضای کابینه و شایعاتی درباره تغییر شما، تردیدها و سستی هایی در وزیر علوم دولت نهم ایجاد نمی کرد.

- هیچ گاه از چنین مواردی تاثیر نپذیرفته ام و کار شبانه روزی خود را ادامه داده ام. حتی شبی که دیگر متوجه شدم به عنوان وزیر علوم دولت دهم معرفی نخواهم شد باز هم دست از کار نکشیدم و تا لحظه تودیع چنان در وزارت علوم کردم تا کار عقب مانده ای به کامران دانشجو به ارث نرسد. من برای نظام کار می کردم و برای اعتلای کشور بنابراین باید تا آخرین لحظه متعهد می ماندم.

* شما که اینقدر عملکرد وزارت علوم دولت نهم را موفق می دانید فکر می کنید چرا رئیس جمهور شما را مجددا برای این وزارتخانه به مجلس معرفی نکرد.

- این سئوال را از شخص رئیس جمهور بپرسید. من حدس می زنم که رئیس جمهور به کار من و دستاوردهای وزارت علوم اشراف کامل داشته و واقف بوده است اما همان تعبیری که از دو ماراتن کردند در مورد من هم صادق است. ترجیح دادند شخص تازه نفس تری کار را ادامه دهد.

پایان گفتگوی دو ساعته خبرنگار مهر با وزیر علوم دولت نهم

* چه موقع فهمیدید دیگر وزیر نخواهید بود؟

درست در روزی که شما متوجه شدید. البته من تا آخرین لحظه از لیست رئیس جمهور خارج نشده بودم.

* اگر از سوی رئیس جمهور به عنوان وزیر علوم دولت دهم به مجلس معرفی می شدید فکر می کنید همانند دوره پیش ناپلئونی رای می آوردید؟

- اصلا. فکر می کنم بیش از دوره قبل به من رای داده می شد. پالسهایی هم رسیده بود و این موضوع را نشان می داد.

* لحظه وداع با صندلی وزارت چه نوع احساسی به شما تزریق کرد؟

- یادم هست در سال 1384 لحظه ای که رای اعتماد مجلس را کسب کردم خبرنگاری از من پرسید چه احساسی دارم که به او پاسخ دادم هیچ احساسی. الان هم به شما می گویم زمان ترک صندلی وزارت هیچ احساس خاصی نداشتم. همیشه معلم بودم و معلم را ترک نکرده و نخواهم کرد.

* آقای دکتر از این همه صبر و حوصله شما متشکرم.
- من هم سپاسگزارم و امیدوارم خبرگزاری مهر همیشه مهرورز باقی بماند.